Alles, Wijn

Bodega Garciarévalo: rijke smaken van de arme grond in Rueda (video)

Manon de Boer
februari 26, 2020
Geen reacties

De Spaanse wijnregio Rueda kennen we vooral van de levendige verdejo’s. Wijnen die fris en citrusachtig zijn, ondanks dat het er in de zomer overdag altijd warm is en het ’s nachts flink kan afkoelen. Juist die combinatie zorgt voor frisse aroma’s in de wijn. Deze zomer (2019) bezocht ik Bodega Garciarévalo.

Het is bloedheet als we rond het middaguur aankomen bij Garciarévalo in het uitgestorven dorpje Matapozuelos, in het noordoosten van Rueda, vlakbij Valladolid. Een paar uur later geeft de thermometer in de auto maar liefst 52 graden aan! Dat het zomers dus echt warm is in Rueda, is niets gelogen. Maar dat het hier in de winter vrijwel altijd vriest, kunnen we ons nu niet voorstellen.

De streek Rueda

Rueda is een van de DO-gekwalificeerde wijnregio’s die Spanje rijk is. De wijngaarden liggen op de hoogvlakte Meseta, waar het zelden regent. Na een epidemie van druifluis aan het begin van de twintigste eeuw, werden hier tot de jaren zeventig amper nog druiven verbouwd. Maar toen bleek dat je met nieuwe technieken hele frisse wijn kon maken in deze regio, werd er nieuw leven in de wijngaarden geblazen.

Door de grote temperatuursverschillen tussen dag en nacht rijpen de druiven vrij langzaam en ontwikkelen ze veel aroma’s. Om frisheid te behouden én te voorkomen dat de druiven gaan oxideren of spontaan vergisten, vindt de oogst meestal ’s nachts plaats.

Afijn, terug naar Bodega Garviarévalo, waar eigenaar Antonio Arévalo en wijnmaakster Reyes Martínez-Sagarra ons met open armen ontvangen. Antonio is ietwat gestrest, want ze zijn druk bezig de kelder flink te verbouwen en dat moet natuurlijk klaar zijn voordat de oogst begint. Dus neemt Reyes ons vast mee door de bodega.

Schroefdop en vegan

Daar zien we dat ze een nieuwe batch van hun instapwijn Casamaro aan het bottelen zijn. “Die exporteren we vooral naar Nederland en Amerika. Maar ook Rusland, Polen en Zweden zijn grote afnemers”, vertelt Reyes. “Speciaal voor de Nederlandse markt bottelen we deze wijn met een schroefdop. In Spanje willen ze juist een kurk omdat ze anders denken dat de wijn van mindere kwaliteit is. En het etiket is voor Nederland en Amerika ook anders: daar zetten we specifiek de V van Vegan op.”

Hoewel het wijnhuis nog relatief jong is (1991) heeft Garciarévalo al zo’n 90 hectare aan wijngaarden in bezit. De families Garcia en Arévalo hebben samen de eeuwenoude wijnstokken rondom het dorp Matapozuelos nieuw leven ingeblazen en blijven op zoek naar geschikte plekken om uit te breiden. De focus ligt op de verdejo-druif, maar het wijnhuis verbouwt ook viura en tempranillo. “Die laatste maken we alleen in een box voor de locals en is een hele simpele rode wijn die ze op feestjes mixen met bijvoorbeeld cola”, vertelt Antonio lachend.

De wijngaarden

Nadat we met wijnmaakster Reyes de wijnen hebben geproefd (daar zo meer over), neemt Antonio ons mee op sleeptouw. Eerst voor een heerlijke lunch in Jimeno Factería in buurdorp Olmedo en daarna mee de wijngaarden in. Daar leert hij ons hoe belangrijk het terroir en de ligging zijn. De bodega heeft namelijk drie belangrijke wijngaarden.

De grootste wijngaard produceert jaarlijks maar liefst 89.000 kilo druiven per hectare. De wijnstokken zijn hier vrij dicht bij elkaar geplant en worden geïrrigeerd, zodat iedere stok voldoende voeding en water krijgt en dus logischerwijs een hogere productie geeft.

Arme zandgrond

Voor Tresolmos worden de druiven gebruikt uit een wijngaard die tussen twee rivieren en drie bomen (olmen) ligt. Deze is goed voor zo’n 6.500 kilo per hectare, een flink lager aantal kilo’s. De stokken staan hier zichtbaar verder uit elkaar en krijgen geen extra water. “Zouden we te veel planten neerzetten, dan putten we de grond uit én krijgt de plant stress omdat hij te veel moeite moet doen”, legt Antonio uit. De stokken moeten dus nog harder werken om voedingsstoffen uit de arme zandgrond te halen. Dat levert wel kwalitatief betere druiven op, wat weer te proeven is in de wijn.

De Harenna-wijngaard tot slot is de meest unieke: de planten zijn niet aangetast door de druifluis en zijn meer dan 150 jaar oud. De opbrengst is slechts 2.000 kilo per hectare. Bovendien staan hier geen wijnranken, maar wijnstruiken waartegen zand omhoog is gelegd. “Dat is puur voor verkoeling. De druiven rusten dan op de grond, maar dat is geen enkel probleem”, laat Antonio zien. De grond hier is nóg zanderiger waardoor de stammen nog meer hun best moeten doen om water te vinden.

Omdat we de wijnen van Garciarévalo al hebben geproefd voordat we met onze slippers in het hete zand staan, gaan ze nóg meer leven, nu we de omgeving en ligging van de wijngaarden hebben gezien. Ineens snap je het verschil in smaak.

Casamaro

De Casamaro is, zoals al ik schreef, de instapwijn van Bodega Garciarévalo. Een toegankelijke, makkelijke wijn die is gemaakt van verdejo en viura. Hij heeft hints van citrus, abrikoos en passievrucht en de wijn is sappig en heeft goede zuren. Precies zoals je verwacht bij een verdejo. “Deze wijn is vooral geschikt als aperitief of bijvoorbeeld voor bij de picknick”, suggereert Antonio. Leuk detail: het etiket is knaloranje. Je snapt, dat spreekt vooral Nederlanders aan.

Tresolmos

De Tresolmos Verdejo Lías is duidelijk een stapje hoger. De wijn is een stuk complexer doordat hij op zijn gisten is gerijpt. En dat is te ruiken en proeven. De broodaroma’s herkennen we gelijk, maar de wijn is ook in smaak en body veel voller dan de Casamaro en heeft een veel langere afdronk.

Vier keer Harenna

Van de Harenna krijgen we maar liefst vier varianten te proeven. De wijnen hebben duidelijk de meeste potentie – ‘Dit kun je over 10 jaar nog drinken’ – en zijn ieder op hun eigen manier gerijpt. “Allemaal op verschillende materialen”, legt wijnmaakster Reyes uit. “Van elke soort hebben we maar 900 flessen.” Bij elke Harenna is bâtonnage toegepast: de gisten zijn tijdens de vinificatie regelmatig door de wijn geroerd om hem zo meer complexiteit en een vollere structuur te geven.

De Harenna met wit label heeft alleen rvs- en flesrijping gehad. We proeven zowel de 2016 als de 2017 en wat zit daar veel verschil in! De jongere wijn is heel bloemig, fris en fruitig en heeft tonen van gedroogd fruit. De rijpere Harenna is veel oxidatiever, karamel-achtig en heeft zelfs hints van zout. Een hele gastronomische wijn.

De wijn met zwart label is één jaar gerijpt op rvs, één jaar in eikenhout en één jaar op fles. Daardoor is de strogele wijn zachter, ronder en wat boterachtig. De fruitaroma’s zijn rijper (denk aan perzik en nectarine), maar in smaak is de wijn wat rechtlijniger.

Amfora

Onze favoriet is de nieuwste variant van Harenna: Harenna Amfora. Hierbij is de wijn gerijpt in amforen. Een nieuw project van Garciarévalo waarvan we als een van de eersten het voorlopige resultaat mogen proeven. “In het begin vond ik wijnen uit de amfora niet lekker. Ze passen niet bij de stijl van Rueda-wijnen”, biecht Reyes op. “Maar als ik het nu proef, vind ik dat het veel meer diepte heeft dan de andere wijnen. De wijn komt uit 2016 en is dus drie jaar oud. Normaal gesproken zijn onze verdejo’s maximaal twee jaar oud. Toch smaakt deze nog steeds heel fris.”

“Deze wijn is meer in de stijl van de eerste verdejo die zie hier ooit in het dorp maakten”, vult Antonio aan. “Modern, fris, intens. De wijn is interessanter want hij is veel complexer en heeft een smaak die je veel sneller onthoudt en makkelijker herkent.” En dat klopt. De wijn is fris, fruitig, mineraalachtig en complex. Met tonen van grafiet, appel en lychee is dit een hele levendige, spannende en elegante wijn tegelijk.

Eigen stijl

Dat Bodega Garciarévalo nog veel in zijn mars heeft, dat kunnen we wel stellen. Enerzijds produceert de wijnmaakster traditionele stijl Rueda-wijnen, maar tegelijk experimenteert ze volop om een eigen, gastronomisch stijl te ontwikkelen.

Antonio en Reyes, bedankt voor jullie gastvrijheid en de mooie wijnen die we hebben mogen proeven!